Page 23 - E-MAGAZINE_VOL_22

ขอขอบคุณข้อมูลจาก : ประชาชาติธุรกิจ

เหนือเขาพระสุเมรุขึ้นไปมีไพชยนต์ปราสาทตั้งอยู่กลางสวรรค์
ชั้นดาวดึงส์มีนครแห่งเทพชื่อนครไตรตรึงษ์พระอินทร์เป็นผู้ปกครองท�าหน้าที่
เขาพระสุเมรุ เป็นเทวราชผู้อภิบาลโลกและพิทักษ์คุณธรรมให้มนุษย์ตรงกลางไพชยนต์
ตามคติพราหมณ์ เขาพระสุเมรุ คือภูเขาที่เป็นหลักของโลก ตั้งอยู่ มหาปราสาทเป็นที่ประดิษฐานแท่นบัณฑุกัมพลอันเป็นทิพยอาสน์ยามที่
ในจุดศูนย์กลางของโลกหรือจักรวาลอันยิ่งใหญ่ เป็นที่อยู่ของสิ่งมีวิญญาณ โลกเกิดความเดือดร้อนทิพยอาสน์จะแข็งดั่งศิลาเพื่อบอกให้พระอินทร์
ในภพและภูมิต่างๆ ตามต�านานกล่าวว่า พระอิศวรทรงสร้างน�้าด้วยพระเสโท ทราบและลงมาช่วยเหลือมนุษย์สวรรค์ชั้นดาวดึงส์เป็นสวรรค์ชั้นหนึ่งของ
(เหงื่อ) สร้างแผ่นดินด้วยพระเมโท (ขี้ไคล) แต่บางต�านานว่าทรงส�ารอก ฉกามาพจร (สวรรค์ที่เกี่ยวข้องกับความรัก) ประกอบด้วย
พระมังสะในพระอุระออกมาบันดาลให้เป็นแผ่นดินและด้วยมีพระประสงค์ 1. จตุมหาราชิก เป็นที่อยู่ของท้าวจตุโลกบาลทั้ง 4 มี ท้าวกุเวร
จะประดิษฐานภูเขาใหญ่ให้เป็นหลักของโลก จึงทรงเอาพระจุฑามณี (ปิ่น (ท้าวเวสสุวรรณ) รักษาทิศอุดร มีพวกยักษ์เป็นบริวาร ท้าวธตรฐ รักษา
ปักผม) ปักลงที่ใจกลางของพื้นภพ บันดาลให้เป็นเขาพระสุเมรุ แล้วเอา ทิศบูรพา มีพวกคนธรรพ์เป็นบริวาร ท้าววิรุฬหก รักษาทิศทักษิณ มีพวก
พระสังวาลมาสร้างเป็นทิวเขาสวมรอบเขาพระสุเมรุอีก 7 ทิว เรียกว่า กุมภัณฑ์ (อสูรจ�าพวกหนึ่ง) เป็นบริวาร และท้าววิรุฬปักษ์ รักษาทิศประจิม
สัตบริภัณฑ์คีรี ให้เป็นที่อาศัยของทวยเทพเขาพระสุเมรุตั้งอยู่เหนือพื้นน�้า มีฝูงนาคเป็นบริวาร
84,000 โยชน์ เบื้องล่างมีปลาอานนต์หนุนอยู่และมีภูเขารองรับเป็นฐาน 3 2. ดาวดึงส์ พระอินทร์เป็นใหญ่
ลูก เรียกว่า ตรีกูฏ มีภูเขาล้อมรอบ 7 ทิว เรียกว่า สัตบริภัณฑ์คีรี แต่ละทิว 3. ยามา มีท้าวสยามเทวราชปกครอง
มีความสูงลดหลั่นกันลงไปทีละครึ่ง เป็นที่สถิตของเทวดาจตุมหาราชิกและ 4. ดุสิต ท้าวสันนุสิตเป็นใหญ่ เป็นที่เกิดแห่งพระโพธิสัตว์ในชาติ
บริวาร ดังนี้ ทิวเขายุคนธร (ขอบเขาพระสุเมรุ เป็นที่ของพระอาทิตย์และ ที่ก�าลังบ�าเพ็ญบารมีและยังเป็นสวรรค์ชั้นที่พุทธบิดามารดาและผู้มีบุญ
พระจันทร์), กรวิก (นกกรวิก), อิสินธร (มหิสรเทวบุตร), สุทัศนะ (ว่านยาวิเศษ), วาสนาอื่นๆ เคยถือก�าเนิดเป็นเทวดา
เนมินธร (ปทุมชาติขนาดใหญ่), วินันตก (มารดาพญาครุฑ) และอัสกัณ 5. นิมมานรดี ท้าวสุนิมมิตปกครอง เทวดาผู้สถิตในสวรรค์ชั้นนี้
(ไม้ก�ายาน) แต่ละทิวเขาคั่นด้วยแม่น�้าทั้งเจ็ด ถัดออกไปเป็น มหานทีสีทันดร มีบุญญานุภาพมาก มีความประสงค์สิ่งใดก็เนรมิตได้สมความปรารถนา
ล้อมรอบเขาพระสุเมรุ จากนั้นมีภูเขาเหล็กกั้นทะเลนี้ไว้รอบ เรียกว่าขอบ 6. ปรนิมมิตวสวัสดี ท้าวปรินิมมิตวสวัสดีปกครอง สวรรค์ชั้นนี้
จักรวาล พ้นไปเป็นนอกขอบจักรวาล มีมหาทวีปอยู่ตรงทิศทั้งสี่ของเขา มีความเป็นอยู่สุขสบายกว่าทุกชั้น จะเนรมิตอะไรก็มีเทวดาชั้นที่ 5 เนรมิต
พระสุเมรุ (แต่ละมหาทวีปมีทวีป น้อยๆ เป็นบริวารอีก 2,000 ทวีป) ได้แก่ ให้ มีป่าหิมพานต์เป็นที่อยู่ของสัตว์ชนิดต่างๆ มีสระอยู่ 7 สระ คือ สระ
อุตรกุรุทวีป ทิศเหนือมีมหาสมุทรชื่อ ปิตสาคร มีน�้าสีเหลืองปุพพวิเทหทวีป อโนดาต มันทากินี กุณาล สหัปปดาตกัณมุณฑ์รดาการ ฉัททันต์มีภูเขาล้อม
ทิศตะวันออก มีมหาสมุทรชื่อ ขีรสาคร เกษียรสมุทร มีน�้าสีขาว, ชมพูทวีป รอบ 5 ลูก คือ เขาสุทัศนกูฏ ล้วนไปด้วยทอง เขาจิตรกูฏ ล้วนไปด้วยแก้ว
ทิศใต้ มีมหาสมุทรชื่อ นิลสาคร มีน�้าสีเขียวและอมรโคยานทวีป ทิศตะวันตก เขากาลกูฏ ล้วนไปด้วยนิลมณี เขาไกรลาส ล้วนแล้วด้วยเงิน ที่สถิตของ
มีมหาสมุทรชื่อ ผลิกสาคร มีน�้าใสสะอาดเหมือนแก้วผลึกชมพูทวีป รูป พระอิศวร และคันธมาทกูฏ ล้วนแล้วด้วยแก้วมณีและไม้หอม
เหมือนเกวียน มีต้นหว้ามาก ด้านตะวันออกมีต้นชมพู่ (บ้างเรียกไม้หว้า) การจัดพระราชพิธีถวายพระเพลิงสร้างพระเมรุมาศ เป็นราชประเพณี
สูง 1,000 โยชน์ กว้าง 1,000 โยชน์ น�้าของชมพู่ไหลลงมาเป็นน�้ากายสิทธิ์ ที่แฝงคติความเชื่อแบบพราหมณ์ พระมหากษัตริย์ทรงเป็นสมมุติเทพซึ่ง
ถูกสิ่งใดสิ่งนั้นกลายเป็นสีทองเรียก พังครนที ผู้คนกินน�้านี้แล้วจะไม่เกิด สถิตบนเขาพระสุเมรุ อันล้อมรอบด้วยเขาสัตบริภัณฑ์และเมื่อจุติลงมายัง
โรคภัยไข้เจ็บ ไม่มีกลิ่นตัว ไม่เหนื่อย ไม่ชราปุพพวิเทหทวีป รูปเหมือน มนุษย์โลกเป็นสมมุติเทพ เมื่อสวรรคตจึงตั้งพระบรมศพบนพระเมรุมาศ
พระจันทร์เต็มดวง กว้าง 7,000 โยชน์ มีเกาะ 400 เกาะ คนหน้ากลมเหมือน หรือพระเมรุ เพื่อเป็นการส่งพระศพ พระวิญญาณกลับสู่เขาพระสุเมรุดังเดิม
ดวงจันทร์, อมรโคยานทวีป รูปเหมือนพระจันทร์ครึ่งซีก กว้าง 9,000 โยชน์ ความเชื่อเรื่องเขาพระสุเมรุปรากฏในไตรภูมิเป็นเรื่องของภูมิ
ประกอบด้วยเกาะและแม่น�้าใหญ่น้อยและมีไม้กระทุ่ม คนหน้าเหมือนดั่ง จักรวาลมีลักษณะเป็นที่อยู่ของเทวดาตีนเขาเป็นป่าหิมพานต์จากความคิดนี้
เดือนแรม จมูกโด่ง คางแหลมและอุตรกุรุทวีป กว้าง 8,000 โยชน์ เป็น จึงได้จ�าลองพระเมรุมาศเป็นเสมือนเขาพระสุเมรุและสัตบริภัณฑ์เพื่อส่งเสด็จ
ที่ราบมีต้นไม้นานา คนรูปร่างงามและมีต้นกัลปพฤกษ์ อยากได้อะไรก็ไป สู่ทิพยวิมานโดยสถานที่ประกอบพิธีเดิมนั้นมักเรียกกันว่า ทุ่งพระเมรุ ซึ่ง
นึกเอาที่ต้นไม้นี้ ปัจจุบัน คือท้องสนามหลวง
I-TEL | 20